4h30 chiều ngày 27/6/2021 tại gia đình cố danh hoạ tại làng Bích La Đông- Huyện Triệu Phong – Tỉnh Quảng Trị đã diễn ra Lễ Tưởng niệm và Khai mạc Triển lãm các tác phẩm Nghệ thuật của cố danh hoạ Lê Bá Đảng do gia đình cố danh hoạ phối hợp cùng Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức. Buổi lễ diễn ra trong không khí trang nghiêm, ấm cúng và thân mật, đảm bảo 5k trong mùa dịch.
Họa sĩ Lê Bá Đảng sinh ngày 27 tháng 6 năm 1921 tại làng Bích La Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị và qua đời ngày 07 tháng 3 năm 2015 tại Paris, Cộng hòa Pháp – là họa sĩ – nhà điêu khắc nổi tiếng người Pháp gốc Việt.
Rời xa quê hương Bích La- Quảng Trị (năm 1939) khi tuổi đời còn rất trẻ, họa sĩ Lê Bá Đảng đã trải qua những năm tháng thăng trầm, với thật nhiều khó khăn của cuộc sống nơi xứ lạ nhưng Khát vọng về một niềm tin mãnh liệt của tuổi thanh xuân luôn nung nấu ước vọng vươn tới tương lai, dấn thân tìm tòi, trải nghiệm cuộc đời rồi hòa nhập nơi xứ lạ để rồi làm nên một cuộc đời đầy nghị lực, cuộc đời lãng đãng mà kỳ thú của Danh họa Lê Bá Đảng, đã ghi dấu ấn khó phai trong lòng của biết bao người dân Pháp cũng như trên thế giới.
Ông sang Pháp năm 1939 và đã trải qua phần lớn cuộc đời của mình tại Pháp và một khoảng thời gian tại Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Sau thời gian nghiên cứu và học tập ở trường nghệ thuật Beaux-Art tại Toulouse (từ năm 1942 đến 1948), ông đã cho ra đời những hình vẽ đầu tiên, những bức họa, những tranh in, những tác phẩm khắc họa trên nhiều chủ đề cổ điển. Những tác phẩm của ông từ năm 1955 trở đi được giới phê bình nghệ thuật đánh giá rất cao. Người Mỹ được biết đến tác phẩm của ông vào năm 1966, qua cuộc triển lãm cá nhân tại Bảo tàng Nghệ thuật Cincinnati. Tác phẩm của ông đã được trưng bày trong các phòng trưng bày trên khắp Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Châu Âu, tác phẩm tranh in và tranh vẽ của ông được tổ chức trưng bày nhiều ở nơi công cộng và phòng tranh tư nhân. Ông đã xuất bản nhiều tập sách in thạch bản và đã tạo dựng một «không gian» lớn trong những hang động đá ở vùng Baux-de-Provence, Pháp.
Ông đã nhận được nhiều giải thưởng trên thế giới như: “Nghệ sĩ có tài năng lớn và tư tưởng nhân đạo” của Viện quốc tế Saint Louis, USA; “ một trong những họa sĩ nổi tiếng thế giới năm 1992” do Đại học Cambridge nước Anh bình chọn; “Huân chương Văn hóa Nghệ thuật Pháp” của Bộ Văn hóa Pháp trao tặng,…
Qua bao năm tháng sinh sống và thành đạt ở chốn trời Tây nhưng tình yêu quê hương đất nước luôn đau đáu trong tâm hồn họa sĩ Lê Bá Đảng, tình yêu đó đã được thể hiện qua những việc đóng góp vào hoạt động của các phái đoàn Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) và Chính phủ Cách mạng lâm thời sang Pháp dự Hội nghị Paris đàm phán về hòa bình ở Việt Nam của gia đình ông. Ngôi nhà của họa sĩ đã từng là địa điểm thân quen để hội họp, gặp mặt của các Đoàn cán bộ ngoại giao Việt Nam trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ và thể hiện tình yêu đó qua tài năng hội họa của mình. Ông đã dùng giấy bút sơn cọ màu sắc làmvũ khí chống giặc với lòng yêu nước sâu sắc, một tâm hồn nghệ sĩ xa quê luôn hướng về Tổ quốc, mong muốn đóng góp công sức, tài năng và trí tuệ của mình bằng nghệ thuật. Những nổi đau, sự hy sinh mất mát, sự tàn khốc của chiến tranh cùng như tinh thần chiến đấu bất khuất, lạc quan, tràn đầy niềm tin chiến thắng của dân tộc Việt Nam được ông thể hiện qua các chủ đề như Hậu quả chiến tranh, Chiến thắng Điện Biên Phủ, Hạt gạo Trường Sơn, Đường mòn Hồ Chí Minh, Bàn chân Giao Chỉ,…“Đường mòn Hồ Chí Minh” đã khắc họa về con đường huyền thoại Hồ Chí Minh rất chân thực, sống động, dù họa sĩ chỉ vẽ bằng trí tưởng tượng.
Họa sĩ Lê Bá Đảng luôn nghĩ về cội nguồn dân tộc, ông muốn đưa những tiết điệu mỹ thuật truyền thống của người Việt vào trong nghệ thuật hiện đại. Đặc biệt lúc nào ông cũng canh cánh bên lòng chuyện tìm kiếm sự độc đáo cho nghệ thuật Việt Nam, để nó có sức cuốn hút người thưởng ngoạn bốn biển năm châu. “Việt Nam phải có một nền nghệ thuật hiện đại riêng. Không Tây, không Tàu, ở Việt Nam trước đây cũng chưa từng có. Phải dựa vào tư tưởng lịch sử văn hoá Việt Nam mà phát triển nghệ thuật Việt Nam thì mới hợp với đất và con người Việt Nam, mới có được sự độc đáo để có thể thu hút được sự chú ý của người nước ngoài”
Với tấm lòng đau đáu luôn hướng về quê hương tổ quốc, những năm cuối đời ông đã dành toàn bộ tình cảm, sức lực cho những sáng tác gắn liền với quê hương. Và ông cũng thường xuyên mang tác phẩm của mình về Việt Nam để triển lãm. Với mong muốn đóng góp cho lĩnh vực nghệ thuật nước nhà, ông đã trao tặng cho nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế 362 tác phẩm và 45 tư liệu; Ông cũng đã trao tặng Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam và Bảo tàng Lịch sử Quốc Gia các tác phẩm tiêu biểu về chủ đề chiến tranh cách mạng vô cùng giá trị để các thế hệ hôm nay và mai sau cùng trân trọng gìn giữ và phát huy. Qua những hoạt động của ông ở Việt Nam ta nhận thấy mong muốn tìm về nguồn cội rất mãnh liệt. Từ những tác phẩm nhỏ lấy cảm hứng từ bàn chân Giao Chỉ cho đến những dự án lớn hàng chục hecta có thể để cho khán giả bước chân vào tương tác cùng sáng tạo. Từ những tác phẩm đồ họa kinh điển hiện thực cho đến những bay bổng trừu tượng của mảng sáng tác sơn dầu. Từ những kí họa thời chiến với nguồn tư liệu hạn hẹp mà ông có cho tới những tác phẩm đồ sộ về cuộc chiến đấu chống ngoại xâm của dân tộc. Tất cả toát lên ý chí bền bỉ thực hiện những hoài bão nghệ thuật vì Việt Nam, cho Việt Nam.
Với hơn 150 tư liệu, hình ảnh và tác phẩm mỹ thuật (thuộc sưu tập của gia đình cố hoạ sĩ), Triển lãm các tác phẩm mỹ thuật của cố họa sĩ Lê Bá Đảng sẽ đem đến cho người xem khám phá và hiểu nhiều hơn về những khát vọng, niềm đam mê và cống hiến vì nghệ thuật thế giới nói chung, nền nghệ thuật nước nhà nói riêng cũng như tấm lòng của một người con xa quê luôn hướng về cội nguồn của mình và cũng là dịp để tất cả chúng ta – những người yêu mến nghệ thuật nói chung, nghệ thuật Lê Bá Đảng nói riêng tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của cố họa sĩ đối với nghệ thuật nước nhà nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của cố họa sĩ Lê Bá Đảng (27/6/1921-27/6/2021) – một nghệ sĩ tài ba được thế giới nghệ thuật hiện đại tôn vinh là họa sư – bậc thầy hội họa của hai thế giới Đông – Tây.